Versjöjvinge in het Kanners (2)

Versjöjvinge (2)

Leuvense kachel met appels-1Äöf : in klàèjne sjèjfkes gesnoje appele dèj te druge wode gehange ater of nèève de kachel . Vgl. Ooft : fruit, gedroogde appelen (Van Dale).

 

Höjf – höjve – in aander Limb. diejalekte: huuf, uif, huub : knikker, teelbal < Wa hîfè (notendop) < Duits: Hiefe rozenbottel (J.Leenen: Luikse afkomst van de Limburgse knikker of “huuf”
De huuf< ohd. Hüba, verwant aan heuvel Duits: Haube.( Limb. Etym. Wo: F. Debrabandere). Basisbetekenis gekromd (Limb. Etym. Wo: H. Thewissen).

höjveHöjve of mèt de höjve sjete és al väöl iêwelaank e keenderspeel. Het wór bie ós vur alle keender of bekaans allemaol, jonges en mèèdskes e väöl gespèèld, gojekoop speel veurtot de èllektronische, deure spèèlkes opgaank hèbbe gemaok. Boête mètèe spele wood bènne en allàèjn spele. On het stèllekes aon verdwèjne van dat speel wórre de bebouwinge en bestraotinge àoch sjäold. Vur de miêste spèèlkes mèt höjve hawe de keender ‘ne vaste groond nudig en dèè wór euveraal te veende tot al dèj pläötskes ’n laog beton, taar, of kleenkers euver zich heen kroêge.
Doh wórre versjèllende soorte spèèlkes mèt höjve en de regels wode dèks door de spelers zellef aofgesproke. De haaws sjeten op e köjlke wat in de groond gemaok wood. Het doel wór d’n höjve vanaof ‘ne bepaolden aofstaand in het köjlke te sjete. Dèè wat het uûste z’n höjve in het köjlke haaw gesjote haaw gewonne.
Vur dat speel wode zoewaol dikke glaoze höjve as klitse, klàèjn lèeme höjve, gebruûk.
‘ne Bugel höjve, veuraal dikke, wór hil dèks e sjón sinterklaoskedoke. De gekochde klitse, wórre sjón roond en in vesjèllende kleure en bleenkden (bloonken) àoch e bitsje. Wèè z’ne veurraod klitse get aon wouw völle mook ze àoch zellef ; ‘r (ze) rolde de höjve zoe roond meugelek tösse de han en loot ze e tiêdsje in de zon druge. Het èjndrizzultaat veel dèks tege en zellef gemaokde höjve eenzètte wood àoch neet àèreg geappresjeerd.
Aontrèkkeleker wórre natuûrlek de dikke glaoze höjve. In dèj höjve zoêt wéj e gekleurd vèske.

Mèt dèj glaoze höjve wood gespèèld aste mós prebere oêt ‘ne sirkel de höjve te sjete dèj de spelers dao-een hawe gelag meh diên höjf moog zellef neet in de sirkel bliêve ligge. As dat waol gebäörde wórste kepot en móste van oêt het veerkaant obbenöjts begènne. Mèt dat speel kóste de spelers hunnen echte sjeetkeuns laote ziên. Sommge wórre in ’t däorep daoveur as kampejóene bekènd. In miênen tiêd wór dat beveurbeeld Lambert Bastiaens, de Roeje van Bel . As dèè mètspèèlde wórste bekaans honderd persàènt zeker tor ‘r diech d’n höjve aofzaat. V’r trokken uûs e soort tamelek groêt veerkaant op de gróoond. Zoe get in het midde (het kóm neet zoe nàèj) moke vur ‘ne reenk boê v’r de höjve eenlage (edere speler èèveväöl).
Bie dat speel kómmen e paor oêtdrökkinge te pas dèjste soms nudig haaws vur ‘tsjete gemèèkeleker te maoke . Mèt “hôjplak” moogste get weggpakke, e stàèjnsje, e blaod of e struuspiêr wat tösse diên höjf en ‘n aander höjf loêg dèjste wouws raoke vur kotter bie de reenk te komme. Aste neet van te veur”höjplak” haaws gezag moogste niks wegpakke. Mèt “fezoêt” moogste weer get aanders doên. Iech gelöjf toste d’n höjf mèt de lengte van ’n spaar moogs verlègge (‘n spaar: lengtemaot tösse gespràèjde döjm en peenk: handspan).spaar handspan Iech wèt neet boê de wäörd höjplak en fezoêt vandan komme. In höjplak zit wersjèjnlek “höjf” en nao de betèekenis van “plak” èsset raoje. Spaar ès in het Mestreechs spaan en dat zien-e v’r trök in het Nederlans handspan.

En dan haawste nog het slang sjete . V’r moke ’n slingerende tèèkening op de groond, ‘n 20 tot 30 cm bràèje slang. De keuns wór as uûste d’n höjf tösse de lèjne door noh het oêtèjnde van de slang te sjete. Kómste mèt d’n höjf boête de slang dan móste van veuraofaon trökbegènne.

De wäörd höjve, klitse, bugel (ook böjjel)” komme nog veur in de hil platte oêtdrökking: iêmes oonder z’n höjve, z’n klitse, z’ne bugel, z’ne böjjel staampe”.

neteldoek

De makèj < Wa makêye, de witte en wèèke kiês verkregen oêt botermèelek of aofgeromde (aofgeröjmde) mèelek dèj men in ‘ne ketojnen dook (neteldoek) loot oêtdröppele.