Onlangs verscheen op Canne vreuger Kanne noe een krantenartikeltje uit Het Belang van Limburg over de militieloting van 1896 in het militiekanton Veldwezelt, waartoe toen ook Canne (zo werd dat tot 1932 geschreven) behoorde. In 1896 bestond in België nog een systeem van loting. Dat was ingevoerd tijdens het Franse bewind (Wet van 5 september 1798 op de algemene dienstplicht). Het Franse systeem hield in dat door middel van loting werd bepaald wie effectief dienst moest nemen (de loteling). Na de verdrijving van de Fransen en tijdens het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd het stelsel behouden. Na de Belgische opstand in 1830-1831 werd ook het Belgisch leger gevormd uit vrijwilligers en conscriptie van lotelingen. Vanaf de leeftijd van 20 jaar werd elke jongeman op 1 maart opgeroepen naar het rekruteringsbureau. Daar moesten de jonge mannen een nummer trekken. Wie een laag nummer trok was ingeloot en moest dienstplicht doen, terwijl een hoog nummer vrijstelling betekende. Een afschaffing van de loting stond lang ter discussie in het Belgische parlement. In 1909 werd het vervangen door de dienstplicht voor één zoon per gezin. Het was vanaf toen niet langer toegelaten dat men iemand anders betaalde om zich in het leger te laten vervangen. Het oorlogsklimaat zorgde vier jaar later, op 30 augustus 1913, voor de invoering van een algemene dienstplicht voor mannen (Wikipedia).
In de lijst komen 12 namen van Kanne voor, waarvan we de meeste kunnen identificeren. Het betreft allemaal jongens, die in 1876 geboren werden en dus 20 jaar werden in 1896 en in dat jaar in Kanne woonden. Zij moesten zich melden in Veldwezelt. De laagste nummers moesten in dienst gaan. De grens voor wel of niet in dienst gaan was per militiekanton bepaald. Op dit ogenblik weten we nog niet hoeveel jongens van het kanton Veldwezelt in 1896 moesten dienen, m.a.w. vanaf welk nummer iemand was vrijgeloot.
H. Barbier (148). De enige uit ons genealogisch programma die enigszins in aanmerking komt is Gerard Dominque, in Kanne geboren op 7 augustus 1874 en in 1900 in Maastricht getrouwd met Johanna Melzer uit Maastricht. Mogelijk is het toch iemand anders, die niet in Kanne geboren is, maar er in 1896 wel woont.
Ph. Beckers (50). Philippe Beckers werd op 2 december 1876 in Dentergem geboren als zoon van Henri en Anna Lagasse. Hij kwam ook nog voor op de militielijst van 1899, maar in de marge stond dat hij in dat jaar overleden was. Op die lijst van 1899 staat ook zijn broer Nicolas vermeld, geboren op 27 november 1880 in Dentergem. Hij zou dienen in het 14e Linie.
J. Bettonville (86). Joseph Gerard Guillaume werd op 21 april 1876 in Kanne geboren als zoon van Mathieu en Marie Hubertine Stevens. Hij was meubelmaker van beroep.
P. Daemen (150). Pierre Henri Leopold werd op 17 oktober 1876 in Kanne geboren als zoon van Pierre en Catherine Huits. Hij overleed in 1963 in Luik.
J. Daniels (107). Jean Pierre werd op 27 september 1876 in Kanne geboren als zoon van Guillaume en Catherine Smeets. Hij was in 1906 landarbeider. Hij huwde in 1910 in Houthem met Maria Barbara Reintjes. Zij kregen 5 kinderen, waarvan alleen de oudste Gertrudis de babyleeftijd overleefde.
M.H.L. Delvoie (91). Mathieu Hubert Leon werd op 30 januari 1876 in Kanne geboren als zoon van Lambert en Leonie Malherbe. Hij was ingenieur en in 1903 werd hij als molenaar vermeld. In dat jaar trouwde hij met Catharina Nicolaes. Zij kregen 5 kinderen. Hij overleed in 1930 in Kanne.
A. Gonthier (109). Deze persoon is ons onbekend. Hij komt dus niet voor in de burgerlijke stand van de gemeente. Een register van aankomst en vertrek is in de gemeente Kanne pas aanwezig vanaf 1900.
M. Janssen (85). Mechior Jean Baptiste is op 25 maart 1876 in Liers geboren als zoon van Jean en Christine Nicolaes.
H. Leben (63). Henri werd op 15 september 1876 in Kanne geboren als zoon van Mathieu en Marie Catherine Hennus. Hij was boodschapper en trouwde in 1901 met Hubertina Catharina Billen. Zij kregen 3 kinderen, waarvan 1 jong stierf. Zij vertrokken in 1908 naar de Rue Haute 181 in Emael.
G.J. Nicolaes (130). Gerardus werd op 27 mei 1876 in Sint-Pieter geboren als zoon van Lambert en Marie Anne Bogaert. Hij trouwde in 1904 in Luik met Maria Gertrudis Frijns. In Kanne werd hij aangesproken met “Den Heute”. Zij hadden twee kinderen Maria en Frans (Frans van den Heute). Hij stierf in 1962 in Angleur.
D. Schiepers (115). Damien Jean werd geboren op 2 december 1876 in Kanne als zoon van Jean en Marie Catherine Schiepers. Hij werd op 1 juni 1901 in Luik priester gewijd. Hij werd in 1903 kapelaan in Herstal en 2 jaar later pastoor in Voroux. Daar overleed hij op 3 maart 1919. Op 6 maart werd hij in Kanne begraven.
J. Sprokhel (135). Joseph Hubert Sprokkel werd in Kanne geboren op 25 augustus 1876 als zoon van Gerardus en Philomena Linotte. Hij was tuinier. In 1901 vertrok hij naar Luik. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bevond hij zich op Papenweg 21 in Sint-Pieter (Maastricht).
Zijn opa was een vondeling in Maastricht. Hij werd gevonden in de Sprokkelmaand februari, vandaar zijn naam. Hij werd opgevoed in Oud-Vroenhoven en trouwde met Maria Ida Vrijens, Zij kwamen in Kanne wonen en Joseph Hubert was een van hun kinderen.
Aanvullingen of verbeteringen zijn altijd welkom bij de auteur of een bestuurslid van Heemkunde Kanne